آشنایی با انواع اسپرینکلر آتش نشانی

آتش‌سوزی‌ها، یکی از تهدیدات جدی برای جان انسان‌ها و اموال است. در این بین، سیستم‌های پیشرفته و خودکار اطفاء حریق نقش بسیار مهمی در کاهش خطرات و آسیب‌ها دارند. اسپرینکلرهای آتش‌نشانی یکی از اصلی‌ترین تجهیزات در سیستم‌های اطفاء حریق هستند که با عملکرد خودکار خود، در لحظات حساس به کمک می‌آیند. این سیستم‌ها از طریق پراکندن آب یا مواد شیمیایی برای کاهش دما و مهار آتش، می‌توانند از گسترش آن جلوگیری کنند.

اما آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که انواع مختلف اسپرینکلر آتش نشانی چه تفاوت‌هایی دارند و چگونه می‌توان بهترین انتخاب را در مواقع مختلف انجام داد؟ در این مقاله، با انواع اسپرینکلرهای آتش‌نشانی آشنا خواهید شد و خواهید دید که هر کدام از این سیستم‌ها چگونه می‌توانند در برابر آتش‌ها کارایی بالایی داشته باشند و شما را در حفظ ایمنی ساختمان‌ها و اماکن مختلف یاری دهند.

 1. اسپرینکلر پایین زن

این آبپاش سقفی به صورت عمودی نصب شده و آب به طور مستقیم به سمت پایین پخش می‌شود تا منطقه تحت پوشش را به سرعت خنک کند و از گسترش آتش جلوگیری نماید. این طراحی برای محیط‌هایی مانند ساختمان‌های اداری، تجاری و مسکونی ایده‌آل است. نصب آسان و هزینه مقرون‌به‌صرفه از دیگر مزایای این اسپرینکلر است.

از این نوع اسپرینکلر برای جلوگیری از خطر حریق در مراکز خرید یا دفاتر اداری و محیط هایی با سقف‌های کاذب که زیبایی ظاهری اهمیت زیادی دارد، استفاده می‌شود.

2. اسپرینکلر بالازن

اسپرینکلر بالازن به گونه‌ای طراحی شده است که آب را به سمت بالا و سپس به شکل قوسی بر روی محیط پخش می‌کند. این ویژگی در طراحی برای محیط‌هایی با موانع زیاد مانند انبارهای صنعتی یا کارخانه‌ها بسیار مناسب است.  اسپرینکلر بالا زن به صورت عمودی روی لوله‌ها نصب می‌شود، اما جهت پخش آب به سمت بالا است. آب ابتدا به سمت سقف یا نزدیک‌ترین سطح افقی برخورد کرده و سپس به شکل بارانی روی محیط پخش می‌شود.

طراحی این اسپرینکلر برای محیط‌هایی با موانع زیاد مثل سازه‌های فلزی، کابل‌ها، و تجهیزات انبار مناسب است. و در کارخانه‌های صنعتی، پالایشگاه‌ها، و انبارهای پر از تجهیزات سنگین کاربرد دارد. به طور کلی این سیستم  در برار آسیب های محیطی نیاز به نگهداری کمتری دارد و برای پوشش نقاط غیرقابل دسترس پرکاربرد است.

3. اسپرینکلر واکنش استاندارد

این نوع اسپرینکلر برای محافظت از اموال و سازه‌ها طراحی شده است و زمانی فعال می‌شود که دمای محیط به حد مشخصی برسد. و در صورت وقوع آتش، تمرکز آن روی کنترل گسترش آتش است تا آتش‌نشان‌ها وارد عمل شوند. این نوع اسپرینکلر، معمولاً در محیط‌های عمومی مانند مراکز خرید و ساختمان‌های مسکونی از این اسپرینکلر استفاده می‌شود. عملکرد قابل اطمینان و طراحی مقاوم از ویژگی‌های این سیستم است. از این اسپرینکلر در انبارهای ذخیره کالاهای غیرقابل اشتعال، مراکز داده یا سالن‌های تولید استفاده می‌شود.

4. اسپرینکلر واکنس سریع

همانطور که از اسمش پیداست در بین انواع اسپرینکلر آتش نشانی، این اسپرینکلر دارای المان‌های حساس تری است که در دمای پایین‌تری فعال می‌شوند و به همین دلیل برای مکان‌هایی مانند بیمارستان‌ها، مدارس و هتل‌ها که نیاز به واکنش سریع دارند، بسیار مناسب است. این سیستم به‌طور ویژه برای محافظت از جان افراد طراحی شده است. زیرا زمان واکنش آن کوتاه‌تر از نوع استاندارد است (کمتر از 2 میلی‌ثانیه)، و برای مکان‌هایی که جمعیت زیادی در آن حضور دارند، بسیار مناسب است.

5. اسپرینکلر دیواری

این نوع اسپرینکلر به صورت افقی روی دیوار نصب می‌شود و آب را به سمت جلو پخش می‌کند. برای محیط‌هایی با سقف کوتاه یا فضاهای باریک مانند پارکینگ‌ها کاربرد دارد. زاویه پاشیدن آن مناسب و پوشش وسیعی دارد که از ویژگی‌های این اسپرینکلر است. معمولاً برای مکان‌هایی استفاده می‌شود که امکان نصب اسپرینکلر روی سقف وجود ندارد. اسپرینکلر دیواری مناسب برای هتل‌ها، راهروها، و پارکینگ‌های طبقاتی است.

6. اسپرینکلر پاشش گسترده

این نوع برای پوشش مناطق وسیع طراحی شده است و می‌تواند حجم زیادی از آب را به محیط پخش کند. و نیاز به تعداد کمتری اسپرینکلر برای یک فضا دارد. آب را به طور یکنواخت در یک شعاع بزرگ‌تر از اسپرینکلرهای عادی پخش می‌کند. سالن‌های ورزشی، انبارهای بزرگ و مراکز صنعتی از جمله مکان‌هایی هستند که این اسپرینکلر در آن‌ها استفاده می‌شود.

7. اسپرینکلر ESFR

آبپاش سقفی آتش‌نشانی “Early Suppression Fast Response” یکی از پیشرفته‌ترین انواع اسپرینکلرها است و برای خاموش کردن سریع آتش در محیط‌هایی با مواد اشتعال‌پذیر طراحی شده است. برخلاف  انواع اسپرینکلرکه بیشتر برای کنترل آتش هستند، این مدل برای اطفاء کامل آتش استفاده می‌شود.  از این اسپرینکلر در انبار کالاهای پلاستیکی، مراکز ذخیره مواد شیمیایی یا فروشگاه‌های بزرگ استفاده میشود.

8. اسپرینکلر CMSA

اسپرینکلر CMSA که مخفف “Control Mode Specific Application” است، برای کنترل آتش در کاربردهای خاص طراحی شده و به گونه‌ای کار می‌کند که از گسترش آتش جلوگیری کند. معمولاً در محیط‌هایی که نیاز به حفاظت خاصی دارند استفاده می‌شود. در انبارهایی که مواد خطرناک در آنها ذخیره می‌شود  مثل پالایشگاه‌ها و کارخانه‌های شیمیایی این اسپرینکلر مورد استفاده قرار می‌گیرند.

همچنین ببینید: اسپرینکلر آریا کوپلینگ

9. اسپرینکلر CMDA

این نوع اسپرینکلر “Control Mode Density Area” برای کنترل آتش در مناطقی با خطرات محدود استفاده می‌شود. طراحی ساده و مقرون‌به‌صرفه این اسپرینکلر، آن را برای فضاهای اداری و محیط‌های کوچک  مثل پارکینگ‌های طبقاتی و انبارهای صنعتی مناسب ساخته است.

10. اسپرینکلر خشک

اسپرینکلر خشک برای مناطقی طراحی شده که احتمال یخ‌زدگی سیستم‌های آتش‌نشانی وجود دارد. با استفاده از هوای فشرده، از ورود آب به لوله‌ها جلوگیری می‌کند و مناسب  پارکینگ‌های روباز در مناطق سردسیر یا انبارهای سردخانه‌ای و مناطق با دمای پایین است.

11. اسپرینکلر تر

این اسپرینکلر همیشه آماده به کار است و از قبل با اب داخل لوله‌ها پر شده است. این نوع برای مکان‌هایی با دمای معمولی مانند ساختمان‌های اداری و مراکز تجاری بهترین کاربرد را دارد و واکنش سریعی به آتش‌سوزی نشان می‌دهد. این سیستم جزئ ساده‌ترین و رایج‌ترین انوع اسپرینکلر است و در ساختمان‌های اداری، مسکونی و فروشگاه‌ها استفاده میشود.

12. اسپرینکلر مخفی

اسپرینکلر مخفی در محیط‌های لوکس و فضاهایی که زیبایی بصری اهمیت زیادی دارد، استفاده می‌شود. این اسپرینکلرها تنها در زمان آتش‌سوزی فعال شده و ظاهر می‌شوند. این اسپرینکلر در پشت یک پوشش تزئینی قرار می‌گیرد که هنگام فعال شدن از بین می‌رود. در هتل‌های 5 ستاره، سالن‌های نمایش و موزه‌ها از انواع اسپرینکلر مخفی استفاده میشود.

13. اسپرینکلر محدب

اسپرینکلر محدب، نوعی آبپاش سقفی آتش‌نشانی است که آب را به صورت متقارن به سمت بالا و پایین پخش می‌کند و به این ترتیب هم سقف و هم مناطق زیرین را تحت پوشش قرار می‌دهد. این ویژگی باعث می‌شود که از گسترش آتش به سقف جلوگیری شود و در عین حال محیط زیرین نیز محافظت شود. این نوع اسپرینکلر معمولاً در محیط‌های صنعتی، تجاری و عمومی مانند انبارها، سینماها، و کارخانه‌ها استفاده می‌شود، جایی که نیاز به توزیع یکنواخت آب برای مهار آتش و جلوگیری از ایجاد نقاط داغ وجود دارد. طراحی ساده و عملکرد قابل اعتماد آن، اسپرینکلر محدب را برای فضاهایی با نیاز به حفاظت متقارن مناسب می‌سازد.

نتیجه‌گیری                                       

انواع اسپرینکر با ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود نقش مهمی در ایمنی ایفا می‌کنند. از آبپاش سقفی آتش‌نشانی پایین زن گرفته تا سیستم‌های پیشرفته‌ای مانند ESFR و CMSA، هرکدام مزایا و ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند. انتخاب صحیح سیستم می‌تواند تأثیر زیادی بر کاهش خسارات ناشی از آتش‌سوزی داشته باشد.

ایمن ساتراپ ارائه دهنده انواع اسپرینکلر از بهترین برندها