نحوه کالیبراسیون گازسنج + مراحل

کالیبراسیون گازسنج به معنای تنظیم کردن گازسنج است. برای انجام این فرایند، دستگاه‌های گازسنج را با استفاده از یک منبع قابل اطمینان که به درستی کار می‌کند و دارای گازهای متفاوتی همانند گازهای استاندارد است، تنظیم نموده و تلاش می‌کنند که این دستگاه به بالاترین میزان دقت و صحت دست یابد. هدف اصلی از انجام فرایندکالیبراسیون گازسنج، تنظیم نمودن دستگاه به صورتی است که واکنش آن به تمامی غلظت‌های انواع گاز کاملا صحیح و مورد اعتماد باشد.

با کالیبراسیون کردن، دستگاه‌های گازسنج طوری تنظیم می‌شوند که میزان غلظت تشخیص داده شده توسط آن‌ها با مقدار واقعی غلظت گازها تطابق و همخوانی داشته ‌باشد. کالیبراسیون باید توسط متخصصین و یا افراد فنی که در این زمینه تجربه کافی دارند، انجام شود. عملیات کالیبراسیون  باید به صورت دوره‌ای و در بازه زمانی مشخص تکرار شود.

کالیبراسیون گاز سنج چیست؟

کالیبراسیون گازسنج فرآیندی است که طی آن دستگاه‌های گازسنج به صورت کلی تنظیم و بررسی می‌شوند تا متوجه میزان دقت آن‌ها و صحت اندازه‌گیری‌هایشان شویم. هنگام انجام فرایند کالیبراسیون گازسنج، به ابزار و تجهیزات متفاوتی احتیاج دارید. به عنوان نمونه، در طی این فرآیند، شما می‌توانید از کالیبراتورهایی که دارای گواهی کالیبراسیون معتبر از منابع معتبر هستند، دستگاه‌های استاندارد و تجهیزات مناسبی را تهیه کنید.

تمامی شرکت‌هایی که در زمینه تست و کالیبراسیون دستگاه‌های گازسنج فعالیت می‌کنند، با استفاده از سیستم‌ها و دستگاه‌های پیشرفته، استاندارد و باکیفیت، اندازه‌گیری‌ها و تست‌های مربوط به دستگاه شما را مطابق با توصیه‌های شرکت سازنده، نکات نوشته شده در دفترچه راهنما و در نهایت مطابق با استاندارد‌های آن دستگاه، انجام می دهند.

به طور کلی عوامل بسیار زیادی می‌توانند سبب بروز مشکل در دستگاه شوند و کاری کنند که دستگاه گازسنج به کالیبره شدن نیاز پیدا کند. معمولا توصیه می شود هر 6 ماه یا هر سال یک بار دستگاه گازسنج خود و یا دیگر تجهیزات مورد استفاده در شرایط‌ حساس را تست نموده و نسبت به عملکرد صحیح آن‌ها اطمینان حاصل کنید.

چرا باید گازسنج را کالیبراسیون کرد؟

هنگام کالیبراسیون گازسنج، دستگاه را در بازه زمانی مشخص به صورت آزمایشی، در مجاورت گازهای کالیبراسیون قرار می‌دهند. اعداد نمایش داده ‌شده در صفحه نمایش دستگاه گازسنج در حین عملیات کالیبراسیون، مرجعی جهت انجام قرائت‌های بعدی دستگاه خواهد بود.

به‌طور کلی تشخیص نوع گازهای سمی و خطرناک موجود در محیط و میزان آن‌ها، از این جهت حائز اهمیت می‌باشد که ضامن ایمنی تمامی پرسنل یک مجموعه و حتی کارگران و کارکنان یک پروژه صنعتی است. به واسطه کالیبراسیون گازسنج‌ها و نگهداری آن‌ها در شرایطی مناسبمی توانید وجود هرگونه گاز سمی و مضر را به افراد حاضر در محیط هشدار داده و از بروز خطرات و وقایع احتمالی جلوگیری کنید.

گواهی کالیبراسیون دستگاه گازسنج در حالت کلی شامل نتایجی است که پس از مقایسه و اتمام فرایند کالیبراسیون یادداشت شده ‌است. تجهیزات مورد استفاده در فرایند کالیبراسیون، شرایط محیطی عملیات، امضا کنندگان گواهی کالیبراسیون، تاریخ کالیبراسیون گازسنج، شماره گواهی آن، عدم قطعیت کالیبراسیون و غیره نیز در این گواهی نوشته شده‌اند که توسط متخصصین پس از آزمایش‌های انتهایی و تنظیمات نهایی برای دستگاه شما صادر می‌گردد. این برگه گواهی به عنوان تاییدیه جهت سالم بودن دستگاه گازسنج شما و صحیح و بادقت کار کردن آن با توجه به تمامی معیارهای مربوط به اندازه‌گیری و استانداردهای سازنده دستگاه است.

عوامل تاثیرگذار بر کالیبراسیون گازسنج

دستگاه‌های گازسنج همانند هر ابزار و تجهیزاتی که برای اندازه‌گیری مورد استفاده قرار می‌گیرد، در برابر عوامل فرسایشی گوناگونی قرار دارند. عواملی چون دما، رطوبت هوا، آلودگی‌های محیطی و عناصری چون گریس، سیلیکون و روغن بر روی دستگاه‌های گازسنج و نحوه عملکرد آن‌ها تاثیر منفی خواهند داشت. همچنین لازم به ذکر است که این عوامل میزان حساسیت سنسورهای موجود در دستگاه را کاهش داده و سبب کاهش یافتن دقت دستگاه می‌شوند. از طرف دیگر با گذشت زمان و استفاده مداوم از گازسنج، میزان دقت دستگاه کم شده و باید آن را جهت تشخیص سریع و دقیق گازهای مضر، به سرعت کالیبره نمود تا در شرایط خطرناک به شما کمک کند.

کالیبراسیون گازسنج msa

نحوه کالیبراسیون گازسنج

کالیبراسیون دستگاه‌های گازسنج دارای مراحلی است که به طور کلی شامل موارد زیر می‌باشد:

1. آماده‌سازی تجهیزات

قبل از شروع این فرایند شما باید گازهای کالیبراسیون را تهیه و آماده نمایید. به‌طور کلی گاز‌های کالیبراسیون، گازهایی هستند که دارای غلظت‌های مشخصی بوده و برای اطمینان از اعداد اندازه گیری شده توسط دستگاه مورد استفاده قرار می‌گیرند. هنگام خرید این گازها توجه داشته باشید که حتما این گازها باید استاندارد شده و دارای گواهی کالیبراسیون باشند.

دیگر تجهیزات مورد نیاز شما برای شروع این آزمایش عبارت‌اند از میکروپمپ جهت تنظیم جریان گاز، اتصالات و لوله‌ها برای متصل نمودن گاز به دستگاه گازسنج، ابزارهای اندا‌گیری نظیر مولتی‌متر برای انجام بررسی‌هایی با دقت بالا و دفترچه راهنمای محصول جهت استفاده و پیروی از دستورالعمل‌های خاص دستگاه.

2. آماده‌سازی دستگاه

اغلب دستگاه‌های گازسنج‌ نیاز به پیش گرمایش دارند برای این کار شما باید دستگاه را روشن نموده و برای مدت زمان معینی طبق دستورالعمل سازنده که در دفترچه راهنما ذکر شده، صبر نمایید تا دستگاه به دمای عملیاتی برسد. همچنین قبل از شروع فرایند کالیبراسیون گازسنج، از این موضوع اطمینان حاصل نمایید که دستگاه مورد استفاده شما به درستی کار می‌کند و هیچ گونه نقصی ندارد.

3. کالیبراسیون

گاز کالیبراسیونی را که تهیه کرده‌اید با استفاده لوله ها و اتصالات موجود به دستگاه متصل کنید. در این بین حتما اطمینان حاصل نمایید که تمامی اتصالات به درستی بسته شده و هیچ گونه نشتی در این مسیر وجود ندارد. پس از انجام این مرحله نوبت به تنظیم جریان گاز می‌رسد. با استفاده از یک میکروپمپ یا دستگاه تنظیم جریان، مقدار مشخصی از گاز کالیبراسیون را به سنسور دستگاه وارد کنید. برای تنظیم مقدار گاز بهتر است که در ابتدا فرایند، دستگاه گازسنج را با گاز صفر کالیبره کنید. این کار برای تنظیم پایه دستگاه صورت می گیرد.

پس از تنظیم پایه گاز سنج حال نوبت آن رسیده که با استفاده از گاز استاندارد با غلظت‌های متفاوت، نسبت به کالیبره نمودن دستگاه اقدام نمایید. همه تنظیمات باید طبق دستورالعمل‌ها و قوانین سازنده دستگاه و با استفاده از مقادیر استاندارد گاز انجام شود. در مرحله پایانی شما باید مقادیر قرائت شده را ثبت کرده و با مقادیر مرجع موجود مقایسه نمایید. در صورت لزوم، می توانید تنظیمات دستگاه را مطابق با مقادیر مرجع نوشته شده تغییر دهید.

4. بررسی و تایید

در این مرحله از کالیبراسیون گازسنج شما باید نتایج کالیبراسیون بدست آمده را بررسی کرده و اطمینان حاصل نمایید که دستگاه مورد استفاده در محدوده دقت مورد نیاز قرار گرفته‌است. تست صحت دستگاه‌های گازسنج نیز در این مرحله صورت می‌گیرد. برای انجام این کار شما باید پس از اتمام کالیبراسیون، دستگاه گازسنج را با استفاده از گازهای کالیبراسیون متفاوت تست نموده تا مطمئن شوید که نتایج به‌دست آمده توسط دستگاه کاملا درست و بدون اشتباه هستند.

5. مستندسازی

در مرحله پایانی کالیبراسیون باید نتایج کالیبراسیون، تاریخ انجام آزمایش، نام فردی که کالیبراسیون را انجام داده و دیگر جزئیات مربوط به این فرایند را ثبت نمایید. همچنین لازم است که تمامی سوابق کالیبراسیون با جزئیات آن در سیستم مدیریت کیفی یا پرونده‌های مربوط به دستگاه گازسنج به‌طور کامل ثبت شوند.

همچنین ببینید: گازسنج bw

کالیبراسیون دستگاه گازسنج هر چند وقت یکبار صورت می‌گیرد؟

زمان انجام  کالیبراسیون دستگاه گازسنج به عوامل گوناگونی بستگی دارد که مهم‌ترین آن‌ها نوع دستگاه گازسنج شما و دستورالعمل‌های سازنده شرکت آن و همچنین محیط مورد استفاده دستگاه می‌باشد. به‌طور کلی، پیشنهاد ما به شما این است که گازسنج‌های خود را به صورت منظم و هر شش ماه یک بار کالیبره نمایید. البته توجه داشته باشید که هنگام استفاده از دستگاه در شرایط محیطی خاص نیز، احتمال دارد که نیاز به کالیبره کردن و انجام فرایند کالیبراسیون افزایش یابد. قبل از کالیبره نمودن دستگاه گازسنج بهتر است که دستورالعمل‌های مخصوص نوشته شده در دفترچه راهنمای شرکت سازنده دستگاه را دنبال کرده تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل نمایید.

چه زمانی باید دستگاه گازسنج خود را کالیبره کنیم؟

هزینه کالیبراسیون دستگاه خود را به عنوان یک سرمایه‌گذاری بر روی حفظ جان و بهبود ایمنی و حتی افزایش طول عمر تجهیزات خود در نظر بگیرید. به‌طور کلی در تمامی صنایعی که از این تجهیزات استفاده می‌کنند، استانداردهای کالیبراسیون به صورت سالانه است. انجام کالیبراسیون دستگاه معمولا در شرایط زیر لازم است:

1. مطابق با توصیه‌های شرکت سازنده گازسنج
2. پس از وقوع هرگونه شوک مکانیکی به دستگاه
3. به صورت دورهای ماهانه، سه ماهه و سالانه

به بیان دیگر هزینه‌های پنهان و خطراتی که مرتبط با دستگاه‌های اندازه‌گیری کالیبره نشده‌است، می‌تواند به مراتب بسیار بیشتر از هزینه کالیبراسیون گازسنج باشد. بنابراین، توصیه ما به شما این است که تمامی ابزارهای اندازه‌گیری مورد استفاده خود را به صورت مرتب و توسط یک شرکت کاملا معتبر کالیبره نمایید تا خطاهای مرتبط با اندازه‌گیری در فعالیت‌هایتان در محدوده قابل قبول قرار گرفته و کاهش یابد.

آزمایشگاه کالیبراسیون گازسنج

آزمایشگاه کالیبراسیون گازسنج محلی است که انجام فرایند کالیبراسیون هر دستگاه و آزمایش ‌‌های تست دقت و صحت گازسنج‌ها در آن انجام می شود. در این آزمایشگاه‌ها، تمامی ابزارها و تجهیزاتی که برای انجام این عملیات و تولید و اندازه‌گیری گازهای مختلف جهت تنظیم و تعیین دقت دستگاه‌های گازسنج نیاز است، وجود دارد.

برای کالیبراسیون گازسنج، ابتدا باید از یک گاز مرجع یا همان گاز کالیبراسیون که دارای دقتی مشخص است، استفاده کنید. پس از آن با استفاده از این گاز، دستگاه گازسنج را تنظیم و در نهایت کالیبره نمایید. در انتهای این فرآیند، مقادیری که توسط دستگاه اندازه‌گیری شده با مقادیر واقعی گاز مرجع مقایسه شده و اصلاح‌ها و تغییرات لازم بر روی دستگاه صورت می‌گیرد. این کار از این جهت حايز اهمیت است که سبب حفظ دقت دستگاه گازسنج و صحت اندازه‌گیری‌های صورت گرفته می‌شود.

هزینه کالیبراسیون گازسنج

قیمت و هزینه کالیبراسیون گازسنج تحت تاثیر عوامل متفاوتی قرار دارد که مهمترین آن ها عبارتند از:

1. نوع دستگاه گازسنج

دستگاه گازسنج دارای انواع مختلفی است که هر کدام از انواع آن دارای ویژگی‌ها و نیازهای مخصوص خود می‌باشند که امکان دارد تاثیر مستقیمی بر میزان هزینه کالیبراسیون دستگاه بگذارد؛ به عنوان مثال برای کالیبراسیون گازسنج هایی که فقط جهت اندازه‌گیری یک سری از گازهای خاص مورد استفاده قرار می‌گیرند، اغلب به تجهیزات و فرایندهای کالیبراسیون خاصی احتیاج است که می توانند هزینه آزمایش را به میزان چشمگیری افزایش دهند.

کالیبراسیون گازسنج H2S

2. رعایت استانداردها و مقررات

رعایت تمامی استانداردهای مورد نیاز و مقررات یادداشت شده در دفترچه راهنمای گازسنج که مربوط به کالیبراسیون آن است نیز می‌تواند هزینه‌های این فرایند را افزایش دهد، به عنوان مثال استفاده کردن از تجهیزات و فرایندهایی که مطابق با استانداردهای بین المللی هستند ممکن است هزینه را افزایش دهد.

3. نیاز به تجهیزات و فناوری های خاص

برخی از دستگاه‌های گازسنج برای انجام فرایند کالیبراسیون به تجهیزات و فناوری‌های مدرن و خاصی احتیاج دارند که همین موضوع نیز بر روی هزینه‌ها تاثیر گذاشته و آن ها را افزایش می‌دهد. به عنوان نمونه گازسنج‌هایی که جهت اندازه‌گیری گازهای سمی یا خطرناک مورد استفاده قرار می‌گیرند اغلب برای کالیبره شدن به تجهیزات و فرایندهای مخصوصی نیاز دارند.

4. نیاز به نیروی انسانی متخصص

برای انجام فرایند کالیبراسیون گازسنج‌، شما به یک نیروی انسانی باتجربه و ماهر احتیاج دارید که همین موضوع نیز می تواند منجر به افزایش هزینه‌ها شود.

با توجه به عوامل ذکر شده می‌توان گفت که هزینه و قیمت کالیبراسیون گازسنج بسیار متغیر بوده و هزینه های کلی این فرآیند به شرایط محیط کالیبراسیون و ویژگی های خاص هر دستگاه گازسنج وابسته است.

جمع‌بندی

کالیبراسیون به عنوان یک فرآیند کاملا حیاتی برای تنظیم و بررسی دستگاه‌ها و ابزارهای مختلف صورت می‌گیرد و نقش اساسی در عملکرد صحیح آن‌ها و صحت نتایج بدست آمده دارد و به کاهش یافتن خطاهای اندازه‌گیری موجود در آزمایش‌ها کمک شایانی می‌کند. بی‌توجهی به این موضوع می‌تواند سبب بروز مشکلات جدی و جبران ناپذیری مانند تولید محصولاتی غیراستاندارد و افزایش چشمگیر هزینه‌ها و به‌وجود آمدن خسارات مالی سنگین شود. به بیان دیگر کالیبراسیون گازسنج نقشی غیرقابل انکار در بهبود کیفیت و پیشرفت عملکرد دستگاه‌ها، جلوگیری از به‌وجود آمدن اشتباهات و تضمین انطباق نتایج بدست آمده با استانداردها و مراجع بین‌المللی دارد.

ایمن ساتراپ ارائه دهنده انواع گازسنج از بهترین برندها در انواع مختلف