اسپرینکلر

یکی از مهم ترین اجزای سیستم اعلام و اطفا حریق که در هر ساختمان و تاسیسات صنعتی باید نصب شود، اسپرینکلر است. اسپرینکلرها و دیگر اجزای اطفای حریق، ابزارهای مهمی هستند که در مقابله با آتش‌سوزی نقش حیاتی دارند و به کاهش خسارت جانی و مالی ناشی از آتش‌سوزی کمک می کنند. از مزیت های مهم اسپرینکلرها این است که به طور خودکار و بدون دخالت عوامل انسانی، فعال می شوند. این امر سبب می شود تا حریق را در مراحل اولیه به طور خودکار کنترل کنند تا به بخش های دیگر نفوذ نکند. در ادامه به بررسی ساختار اسپرینکلر، مزایا و معایب آن، استانداردهای مرتبط با نصب اسپرینکلر و کاربرد آن در صنایع و ساختمان های مختلف می پردازیم. همچنین به بررسی تاریخچه و سیر توسعه آن خواهیم پرداخت.

همچنین ببینید: قوانین نصب اسپرینکلر

تاریخچه سیستم اسپرینکلر

استفاده از اسپرینکلرها به بیش از 100 سال پیش برمی گردد. در قرن 16 میلادی اولین اسپرینکلرها در انگلستان مورد استفاده قرار گرفتند. سپس اولین اسپرینکلر اتوماتیک توسط هنری پارملی در سال 1874 در آمریکا ثبت کرد. این سیستم مانند سیستم اسپرینکلرهای امروزی، شامل یک شبکه از لوله ها بود که در سقف ساختمان ها نصب می شد اما با تفاوت های جزئی. این سیستم دارای نازل هایی بود که با فیوز نگهداری می شدند. هنگامی که دمای محیط از یک اندازه ای عبور می کرد، فیوز ذوب می شد و آب از نازل ها به بیرون پاشیده می شد. این ابداع، به توسعه سیستم های اطفای حریق کمک بسیاری کرد. پس از آن، با پیشرفت و علم و فناوری، اسپرینکلرها به تدریج بهبود یافتند و اسپرینکلرهای مدرنی با طراحی بهینه تر و پیشترفته تر تولید شدند.

اجزای اسپرینکلر اطفا حریق

اسپرینکلرها از اجزای مختلفی تشکیل شده اند که هر یک با توجه به کاربردی که دارند، نقش مهمی در عملکرد صحیح در عملیات اطفای حریق دارند. اجزای اسپرینکلر عبارتند از:

1. نازل اسپرینکلر: مهم ترین و اصلی ترین قسمت سیستم اسپرینکلر، نازل ها هستند. وظیف آن ها پاشیدن آب است که معمولا دارای دریچه بسته شونده هستند. با افزایش دما این دریچه ها باز شده و آب را به صورت یکنواخت در محیط پخش می کنند.
2. منبع آب: شامل یک مخزن آب است که می تواند به آب شهری و یا پمپپ آب متصل باشد. باید توجه داشت منبعی که انتخاب می شود پایدار باشد تا در زمان نیاز به صورت خودکار و بدون هیچگونه تاخیری عملیات را شروع کند.
3. شبکه لوله: در سیستم اسپرینکلر، لوله ها به عنوان مجاری انتقال آب از منبع به نازل عمل می کنند. لوله ها باید به گونه ای ظراحی شوند که بتوانند حجم و فشار آب را تحمل کرده و به طور مؤثر به نازل ها برسانند.
4. دریچه: کنترل ها و دریچه هایی که در این سیستم وجود دارد، به منظور هدایت و تنظیم جریان آب به کار می روند. دریچه های سیستم اسپرینکلر به دو صورت دستی و اتوماتیک هستند.

انواع اسپرینکلر

• اسپرینکلر پایین زن

یکی از انواع اسپرینکلرها، اسپرینکلر پایین زن است که در زیر سقف، به صورت عمودی و روبه پایین نصب می شود. از رایج ترین سیستم اسپرینکلر بوده و در محیط های مسکونی و ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرد. هنگامی که دمای محیط زیاد می شود، مایع داخل حباب اسپرینکلر ترکیده می شود. با شکستن حباب، آب پشت اسپرینکلر جاری شده و پس از برخورد به دفلکتور شروع به پاشش می کند.

• اسپرینکلر بالازن

نوع دیگری از انواع اسپرینکلرها، اسپرینکلر بالازن است. اسپرینکلر بالازن به صورت عمودی و به سمت بالا روی لوله نصب می شود. آب از طریق روزنه ها به سمت بالا حرکت کرده و پس از برخورد با دفلکتور، شروع به پاشش آب می کند.

• اسپرینکلر مخفی

اسپرینکلرهای مخفی یا توکار در سقف ها و دیوارهای جانبی نصب می شوند. برخلاف سایر اسپرینکلرها که قابل مشاهده هستند، لوله های سیستم اسپرینکلر در بالای سقف نصب می شوند و توسط یک صفحه پوششی پنهان می شوند. مانند سایر اسپرینکلرهای دیگر با حرارت بالا فعال می شوند و به یک منبع آبرسانی متصل هستند. از مزیت های اسپرینکلرهای مخفی، زیبایی و تمیزکاری آن ها در محیط است.

• اسپرینلر دیواری

اسپرینکلرهای دیواری به اسپرینکلرهای بغل زن و افقی نیز شناخته می شوند که به صورت افقی برروی دیوار نصب می شوند. به دلیل آنکه قسمت عمده آب به سمت جلو و اندکی به سمت عقب که دیوار است پاشیده می شود، دیوار مجاور نیز خیس شده و انتقال حرارت به بیرون از دیوار جلوگیری می شود. این اسپرینکلر برای فضاهای تنگ مانند راه پله و سایر فضاهای محدودی که سایر اسپرینکلرها محدودیت در پوشش دهی دارند مناسب هستند.

• اسپرینکلر خنک‌کننده

اسپرینکلرهای خنک‌کننده به منظور کاهش دمای محیط و جلوگیری از افزایش دما در محیط های نزدیک حریق استفاده می شود. امروزه علاوه بر صنایع شیمیایی و دیگر صنایع، کاربرد عمومی دارد.

• اسپرینکلر واکنش سریع

همانطور که از اسمش پیداست، این اسپرینکلرها واکنس بسیار سریعی نسبت به افزایش دما نشان می دهند. این انوع اسپرینکلر برای مکان هایی که نیاز به اطفا سریع حریق دارند بسیار مناسب هستند. قطر حباب های اسپرینکلر پاسخ سریع 5 میلی‌متر است.

• اسپرینکلر واکنش استاندارد

برای فضاهای بزرگ‌تر و مکان هایی که خطرات آتش‌سوزی کمتری است، استفاده از اسپرینکلرهای پاسخ استاندارد گزینه مناسبی است. واکنش اسپرینکلرهای استاندارد نسبه به اسپرینکلرهای واکنش سریع کندتر است. سرعت واکنش آن ها به قطر حباب بستگی دارد و قطر حباب 3 میلی‌متر می باشد.

اسپرینکلر آتش نشانی

اسپرینکلر آتش نشانی (Fire Sprinkler) از مهم ترین تجهیزات اطفای حریق است که در انواع مختلفی تولید می شود. این ابزار در ساختمان های مسکونی، صنعتی و تجاری استفاده می شود. سیستم های اسپرینکلر به طور خودکار عمل می کنند. به همین دلیل نقش اساسی در مراحل اولیه عملیات مهار حریق و خاموش کردن آتش دارد.

سیستم اسپرینکلرهای آتش نشانی یک شبکه لوله کشی است که به یک منبع آب متصل است. هر اسپرینکلر آتش نشانی دارای یک نازل است که به یک فیوز یا مایع حساس به دما پر شده است؛ بسته می شود. هنگامی که دمای محیط به 57 تا 74 درجه سانتی گراد می رسد، شروع به پاشش آب کرده و باعث کاهش دما، در نتیجه از گسترش حریق جلوگیری می کند.

درکل، اسپرینکلرهای آتش نشانی ابزاری مؤثر جهت پیشگیری از گسترش حریق و کاهش خسارت هستند. با توجه به اهمیت سیستم اطفای حریق، انتخاب یک اسپرینگلر استاندارد امری ضروری و واجب است. همچنین بررسی و نگهداری درست از این سیستم، از اهمیت بالایی برخوردار است.

همچنین ببینید: مایع داخل اسپرینکلر چیست

قیمت اسپرینکلر

قیمت اسپرینکلر آتش نشانی به چندین عامل بستگی دارد که باید به آن ها توجه نمود. عواملی چون استانداردهای مورد نیاز، نوع اسپرینکلر، برند و کشور سازنده، تعداد مورد نیاز و نصب آن وجود دارد که می تواند بر تغییرات قیمت اسپرینکلر اطفا حریق تاثیر مستقیمی بگذارند.

عوامل مؤثر بر قیمت اسپرینکلر

1.نوع اسپرینکلر

• هر یک از اسپرینکلرها با توجه به نیازهای مختلف طراحی و تولید شده اند. به عنوان مثال اسپرینکلر واکنش سریع در مکان هایی که اطفای حریق ممکن است به طور مداوم رخ دهند، مورد استفاده قرار می گیرد و قیمت آن عمدتا از اسپرینکلرهای واکنش استاندارد بیشتر است.

2.برند و کشور سازنده

• برندهای معروف: برندهای بسیاری هشتند که در سرتاسر دنیا شناخته شده اند؛ مانند رپید دراپ، انگس و…. این برندها ممکن است قیمت بالاتری نسبت به سایر برندها داشته باشند؛ اما از کیفیت و دوام بالاتری برخوردار هستند.
• اسپرینکلر ایرانی: اسپرینکلرهای ایرانی معمولا قیمت مناسب تری دارند ولی از کیفیت بالایی نیز برخوردار هستند. برخی از معروف ترین برندهای ایرانی در تولید اسپرینکلر عبارتند از: آریاکوپلینگ، کالن و….

3.استاندارد اسپرینکلر

• اسپرینکلرهایی که دارای استاندارد باشند، به دلیل کیفیت بالا و استفاده از مواد مرغوب تر، از قیمت بالاتری برخوردار هستند.

4.نصب و تعداد واحدها

• هزینه نصب: بسته به نوع اسپرینکلر، هزینه نصب ممکن است متفاوت باشد.
• تعداد واحدها: خرید عمده سیستم اسپرینکلر می‌تواند باعث کاهش قیمت آن شود.

خرید اسپرینکلر آتش نشانی

در ابتدا نوع اسپرینکلر و تعداد مورد نیاز بر اساس محیط مورد نظر را در نظر بگیرید. همچنین به قیمت اسپرینکلر توجه کنید. قیمت ها را از چندین فروشگاه استعلام بگیرید و از فروشگاه های معتبر خریداری نمایید. اگر قصد خرید از اطفا صنعت ساتراپ دارید، قبل از خرید اسپرینکلر، با متخصصین و مشاوران ایمن ساتراپ مشورت کنید تا بهترین نوع اسپرینکلر مناسب شما پیشنهاد دهند. اگر به دنبال اسپرینکلر با بهترین کیفیت و قیمت هستید، کارشناسان ما اسپرینکلر آریا کوپلینگ را به شما پیشنهاد می دهند.